Nederlanders blijken in totaal meer dan 1500 panden te bezitten in Dubai, een emiraat aan de Perzische Golf dat amper belasting heft en geen openbaar kadaster of handelsregister hanteert. Daardoor was tot op heden onduidelijk wie uit Nederland er allemaal over vastgoed beschikken.

Daar is nu verandering in gekomen door een grote hoeveelheid gelekte data uit 2020, afkomstig uit het kadaster en andere registers uit Dubai. Het Amerikaanse onderzoeksbureau Centre for Advanced Defense Studies heeft dat datalek geordend, waarna de gegevens voor Nederland zijn onderzocht door Platform Investico en De Groene Amsterdammer, in samenwerking met Trouw.

In totaal hadden volgens de database 1006 Nederlanders in 2020 één of meerdere panden in Dubai, opgeteld gaat het naar schatting om ongeveer 636 miljoen euro. De geschatte waarde van de panden varieert van 22 duizend euro tot zo’n 4,5 miljoen. Het is niet te zeggen of de investeringen meer of minder zijn geworden de afgelopen jaren, aangezien er nu voor het eerst een prijskaartje aan wordt gehangen.

Dubai staat bekend als belastingparadijs. Er wordt nauwelijks tot geen belasting geheven, personen en bedrijven die er investeren zijn normaal gesproken niet te achterhalen en buitenlandse opsporingsdiensten krijgen vaak nul op rekest als zij in Dubai informatie opvragen over een verdachte.

Daarom komt Dubai ook nog wel eens in het nieuws als toevluchtsoord voor criminelen. De internationale anti-witwasorganisatie Financial Action Task Force plaatste de Verenigde Arabische Emiraten, waar Dubai onderdeel van is, eerder dit jaar nog op de zogenoemde ‘grijze lijst’. Daar staan landen op die onvoldoende actie ondernemen tegen witwassen. In het geval van Dubai was dat mede vanwege een gebrek aan toezicht op de vastgoedsector.

Verdacht vastgoedbezit

Waarschijnlijk hebben de meeste Nederlanders met vastgoed in Dubai geen illegale motieven. De lijst bevat bijvoorbeeld veel mensen die er voor hun werk wonen, zoals hoteliers, beauty-specialisten en piloten van luchtvaartmaatschappij Emirates. Ook wonen er meerdere vermogende ondernemers, waaronder enkele Quote-500 leden.

Toch staan er ook zeker vijftien personen in de database die meer dan zes panden bezitten, maar over wie nauwelijks iets bekend is. Witwasexperts die Investico sprak noemen het verdacht als iemand veel vastgoed in Dubai heeft, terwijl onduidelijk is waar dat geld vandaan komt. Denk bijvoorbeeld aan de snackbareigenaar uit Schiedam, die over een miljoenenvilla blijkt te beschikken in Dubai, of aan de zelfstandige boekhoudkundige adviseur uit Amsterdam die meerdere panden bezit in het emiraat.

Tot slot staan er zeker dertien personen in de lijst die met crimineel gedrag in verband zijn gebracht. Dat varieert van vastgoedfraude tot cocaïnesmokkel en betrokkenheid bij liquidaties.

Informatie-uitwisseling met Dubai

Het is voor de Nederlandse politie moeilijk om mensen in Dubai op te sporen. Het emiraat is zeer goed van op de hoogte wie er wat doet, zegt oud-rechercher Michel Öz, die als hoofd van de afdeling Liaisons van de politie de samenwerking tot drie jaar geleden coördineerde met buitenlandse opsporingsdiensten. “Maar het ligt er niet aan wat ze weten, maar wat ze delen”. Het opvragen van informatie in de Emiraten ging altijd moeizaam, herinnert hij zich. Dat lijkt ook het geval te zijn geweest met Ridouan Taghi. Die kon eind 2019 pas worden gearresteerd nadat meerdere landen politieke druk uitoefenden op Dubai, terwijl hij volgens verschillende media al jaren in het emiraat verbleef.

Nederlanders met vastgoed in Dubai moeten dat opgeven bij de Belastingdienst. In Noorwegen bleek uit eerder onderzoek dat 70 procent van de Noren die vastgoed bezaten in het emiraat, dat niet hadden opgegeven bij de fiscus. De Nederlandse Belastingdienst laat weten niet bij te houden hoeveel Nederlanders vastgoed in Dubai opgeven in hun aangifte, en laat weten dat ook niet te kunnen achterhalen.