De Nederlandse stichting Israel Heartland biedt aan om met donorgeld wapens te subsidiëren voor kolonisten in illegale nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever. Dat blijkt uit een telefoongesprek met de bestuurders van de stichting. Ook geeft een bestuurder van de stichting toe met Nederlandse donaties Israëlische kolonisten die op de Europese sanctielijst staan financieel te ondersteunen via een zelfbedachte constructie, wat volgens experts sanctieschending is.

Dat blijkt uit onderzoek van Investico in samenwerking met BOOS, het Nederlands Dagblad en De Groene Amsterdammer, waarvoor undercover gesprekken werden gevoerd met Israel Heartland.

De in Reeuwijk gevestigde stichting met ANBI-status is opgericht door de Israëlische advocaat Nati Rom, die wereldwijd geld inzamelt voor de Israelische kolonisten op de Westelijke Jordaanoever. Daarmee financiert hij onder andere de bouw van huizen, advocatenkosten, en financiële bijstand voor extremistische kolonisten. Meerdere van hen zijn gesanctioneerd door de EU vanwege extreem geweld - in sommige gevallen dodelijk - tegen Palestijnse burgers.

Rom zegt in het gesprek dat hij donaties ook kan gebruiken om kolonisten te helpen bij de aankoop van wapens. ‘Een van de dingen die we kunnen doen is het subsidiëren van pistolen’, zegt Rom in het gesprek waar opnames van zijn. ‘Je hoeft niet alles te subsidiëren, maar de helft, of driekwart, van het aankoopbedrag.’ Met die constructie vermijdt de stichting zelf direct wapenaankopen te doen.

De Nederlandse stichting Israel Heartland maakt Europese donaties over naar een Israelische stichting die Rom beheert. Voor overboekingen naar de bankrekening van de stichting in Nederland adviseert de Nederlandse bestuursvoorzitter Arjen Domburg een zo neutraal mogelijke omschrijving, om geen argwaan te wekken bij de bank van de stichting, Bunq.

Waar het geld naartoe gaat kan ook niet altijd openbaar gemaakt worden, zegt Domburg: ‘Camera’s en quads kan ik natuurlijk gewoon noemen. “Wapens” zal ik nooit gebruiken, in internetdingen’.

Volgens Domburg gaat er echter ook nog een cash-geldstroom naar Israël. In het verleden werd cash onder andere opgehaald bij collectes van Christenen voor Israël, vertelt hij, de grootste christelijk-zionistische organisatie van Nederland.

Donaties buiten de boeken, zoals contanten, blijken nuttig. ‘Ik kan ook voor mijn Israëlische stichting niet zomaar ‘subsidiëren pistolen voor pioniers’ opschrijven’, zegt Rom. ‘Cash is altijd het beste’.

Het transport van tienduizenden euro’s cash vanuit Nederland naar Israël kan volgens Domburg via een groep trouwe donateurs die regelmatig het land bezoeken. ‘Eén woont in Assen. En ik heb nog iemand in Zaltbommel, en in Ouderkerk.’

Rom gebruikt daarnaast ‘voedselbonnen’ om kolonisten die op de Europese sanctielijst staan financieel bij te staan, die echter ook in andere winkels besteed kunnen worden, ‘bijvoorbeeld voor gereedschap’. Op de vraag of hij de waardebonnen gebruikt om sancties te omzeilen zegt Rom: ‘Ja, precies.’

‘Het is een absolute schending van Europese sancties als je voedselbonnen aan gesanctioneerde kolonisten ter beschikking stelt’, zegt sanctie-advocaat Yvo Amar. Als iemand op een sanctielijst staat betekent het dat er geen geld én geen economische middelen ter beschikking gesteld mogen worden.

Wetteloze agressie

Door deze kolonisten te steunen draag je niet alleen bij aan mensenrechtenschendingen, zegt Anne de Jong, hoofddocent Antropologie aan de Universiteit van Amsterdam en gespecialiseerd in het conflict op de Westoever, ‘maar werk je ook gewoon mee aan de wetteloze agressie van kolonisten, met eenzijdige gewapende overvallen, bedreiging, afpersing en in sommige gevallen moord.’

Sara van Oordt, hoofd communicatie bij Christenen voor Israël, laat in gesprek weten dat de steun aan de stichting van Nati Rom is stopgezet in afwachting van nader onderzoek. CvI ontkent dat er ooit contanten uit collectes naar Rom zijn gegaan. Hoeveel geld CvI aan de stichting van Rom heeft gegeven wil Van Oordt niet zeggen, ze noemt het ‘niet relevant’. ‘We hebben een eenmalige gift gedaan die was geoormerkt voor veiligheidskleding, noodhulp en brandblussers. Geweld en wapens doen we niet. Dat gaat tegen het beleid van Christenen voor Israël.’

Nati Rom ontkent in een reactie vrijwel alles wat hij in het eerdere telefoongesprek aanbood. Het zegt dat zijn stichting nooit donaties buiten de boeken of contant geld heeft ontvangen van Christenen voor Israël. ‘Bij al het werk dat we doen, handelen we volledig volgens de Israëlische wet.’

Bestuurder Arjen Domburg laat in een reactie weten: ‘Wij hebben als stichting niets illegaals gedaan en hebben ook zeker niet de intentie dit in de toekomst te doen.’ Hij ontkent tevens geld buiten de boekhouding om besteed te hebben of wapenaankopen te hebben gefinancierd.

Op dinsdag 25 maart publiceert Investico samen met BOOS, het Nederlands Dagblad en De Groene Amsterdammer een groot onderzoek naar Nederlandse christelijke steun aan illegale Israëlische nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever.